Adet Dönemi Depresyonu

Kadınlarda her ayın en az bir haftasını etkileyen adet dönemi sendromu yüz kadından yetmişini etkileyen önemli bir bozukluktur. Amerika’da bu bozukluğun sıklığı %2 ila %10 arasındadır. Orta dereceli belirtiler kadınların %30 ila 80’ini etkilemektedir. Belirtiler ortalama olarak 20’li yaşlarda görülür. Yaşam kalitesini ileri derecede etkileyen bu bozukluk yüzünden kadınların %7.5’i bu dönemde işe gidemezler. Bozukluk diğer ruhsal bozukluklara da genetik yatkınlığı artırır. Adet dönemi sendromu olan kadınların birinci derece akrabalarının %65’inde majör depresyon gibi duygudurum bozuklukları tespit edilmiştir.

Belirtileri Nelerdir?

1. Mutsuzluk, karamsarlık, sürekli ağlama
2. Ölme isteği, intihar fikirleri
3. Çaresizlik hissi
4. Sıkıntı, ciddi kaygı, gerginlik
5. Duyguların aniden değişmesi
6. Öfke kontrolsüzlüğü, aşırı sinirlilik, tahammülsüzlük
7. Daha önce yapılan aktivitelere artık ilgi duymama
8. Enerji yoksunluğu, sürekli yorgunluk, rehavet, bezginlik
9. İştah kapanması veya aşırı yeme, belli başlı yiyecekleri aşerme
10. Uykusuzluk veya aşırı uyku
11. Unutkanlık
12. Boğulma hissi, kontrolden çıkmış gibi hissetme
13. Çarpıntı, terleme, baş ağrıları, eklem ve kas ağrıları, kilo alımı, ses ve kokulara aşırı hassasiyet, aşırı şişkinlik ve göğüslerde hassasiyet
14. Alınganlık ve her şeyi kafaya takma.

Sosyal Etkileri

• İşe gidememe
• İş veriminde düşme
• Öfkeden dolayı insan ilişkilerinde bozulma
• Eşler arası iletişim sorunları. Hatta boşanma.
• Akademik performans düşer ve okul başarısı bozulur

Eşlere Öneriler

1. Eşinizin o dönemdeki davranışlarını ve yapmaktan hoşlandığı şeyleri zihinsel olarak not edin
2. Eşinizin o dönemde canının neler çektiğini gözlemleyin ve bunları tedarik edin. Bu sayede hem onu düşündüğünüzü göstermiş hem de ruh halini biraz yumuşatmış olursunuz
3. Kadınlar adet öncesi dönemde biraz tembelleşme eğilimi gösterirler. Bu sebeple, bir gün evi düzenleyerek veya ona bir gece yemek yaparak onu şaşırtabilir ve mutlu edebilirsiniz
4. Kadınların adet öncesi dönemlerinde ve sırasında giydiklerini gözlemlemek de çok önemlidir. Bu dönemde iken vücutları şişer ve genellikle bol şeyleri tercih ederler. Adet süresi boyunca giydikleri ile ve fiziksel özellikleri ile ilgili olumsuz espriler yapmaktan kaçınınız. Bunun yerine mantıklı iltifatlar daha çok işe yarayacaktır.

Kadınlara Öneriler

• Kafein ve alkol tüketmeyin
• Azar azar ve  sık sık yiyin
• Portakal, elma, armut, lahana, kuru fasulye, nohut, karnabahar gibi şişkinliğe sebep olacak gıdalardan kaçının
• Yürüyüş yapın
• Bol sıvı alın

Tedavide Neler Yapılıyor?

Bu sendromun tedavisi psikiyatriktir. En etkili ilaçlar antidepresanlardır. Beraberinde kalsiyum, magnezyum, A, E ve B6 vitamin takviyesi yapılabilir. Adet dönemi sendromun tedavisi adet döneminde başlayıp biten bir süreç değildir.  Bu bozukluk için hem ilaç tedavisi hem de psikoterapi daha kalıcı çözümler sunar. Psikoterapide önemli olan kadınların bu dönemde geliştirdikleri olumsuz düşünceleri bilinçaltından çıkarmaktır. Bilinçaltı sorunların tedavisinde etkili bir yöntem olan EMDR ve bilişsel davranışçı terapiler bu konuda oldukça faydalı olmaktadırlar. sağlayabilir.

DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN

PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST