Başarıyı Arttırma Çalışmalar

Hem aileleri, hem çocukları hem de öğretmenleri en çok etkileyen konulardan biri de çocuğun akademik başarısıdır. Her aile çocuğunun başarılı olmasını ve her öğretmen sınıfındaki her çocuğun başarılı olduğunu görmek ister. Her çocuk ise takdir edilmeyi, saygı duyulmayı ve güvenilmeyi ister.

"Çocuğumun ilerde çok başarılı olmasını istiyorum, başarı nerede başlar?"

"Başarı öğrenilen bir şey midir?"

Başarı kavramı her ne kadar çocuk okula başladığında somutlaşsa da, temel olarak çocuğun başarısını etkileyen faktörler evde anne ve baba ile geçirilen zamanda başlar. Çocuğun doğduğu andan itibaren uyku düzeni, yeme düzeni, egzersiz ve hareket etme düzeni, evdeki disiplin ve aile içi ilişkiler çocuğun başarısını en temel etkileyen faktörlerdir.

Yapılan araştırmalarda anne sütünü uzun süre içen çocukların hem çok daha sağlıklı ve dayanıklı hem de daha başarılı olduğu görülmüştür. Çocuğun doğduğu andan itibaren yeme düzenine çok önem gösterilmelidir. Çocuk hem bebekken hem de eğitim hayatında her gün mutlaka kahvaltısını ederek güne başlamalıdır. Bunun dışında vücudu için gereken vitaminleri sağlayacak besinler almasına dikkat edilmelidir.

Uyku düzeni çocuğun başarısını etkileyen faktörlerden biridir. Her çocuğun her yetişkin gibi gün içinde belli bir saat uykuya ihtiyacı vardır. Çocuğun başarılı olması için odaklanabilmesi, odaklanabilmesi için de yeterli ve düzenli bir uykuya ihtiyacı vardır.

Egzersiz ve fiziksel aktivite başarı için gerekli faktörlerdir. Fiziksel aktivitelerin zihin açıcı olduğu kanıtlanmış bir olgudur. Bu sebeple çocuğun hafta içinde belirli bir egzersiz programı olması önerilir.

"Ben çalış diyorum, babası çalışmasan da olur diyor!"

Bir çocuğun hayatında başarı sağlayabilmesi için evdeki ve okuldaki disiplinin birbiri ile tutarlı olması çok önemlidir. Annesi çalış, babası çalışma diyen veya öğretmeni çalış ailesi çalışma diyen bir çocuk tümden bocalama yoluna girip kendi özgürlüğünü ilan edebilir. Bu sorun çocuğun kendi bildiğini okumasına, asileşmesine ve tutarsız davranmasına sebep olabilir. Bu sebeple başarılı bir çocuğa sahip olmak için hem anne babanın hem de ebeveynlerle öğretmenlerin uyguladıkları disiplinler birbirleri ile tutarlı olmalıdır.

“Eşimle sürekli sorun yaşarken aynı zamanda çocuğumun başarılı olmasını nasıl sağlayabilirim ?"

Çocuklar sanıldığının aksine evde ve aile içinde olup biten tüm tatsızlıkları anlamakta ve bunları bir takıntı haline getirmektedirler. Anne babası sürekli tartışan, geçim sorunu yaşayan çocuk odaklanma problemleri yaşayabilir. Çocuk sürekli huzursuz durumlara maruz kaldığından dikkatini derslere vermek bir hayli zor olacaktır. Bu tip durumlarda aile yaşanan tatsızlıkları mümkün olduğunca çocuktan uzak tutmalıdır. Eğer çocuk buna maruz bırakılmışsa, aile bunun mantıklı bir açıklamasını mutlaka çocuğa yapmalıdır. Aksi takdirde bu olumsuzluk çocuğun sadece başarısına değil hayatındaki tüm alanlara yansır.

Çalışma Planları

"Çocuğumun başarılı olması için nasıl bir plan yapmalıyım, onu nasıl yönlendirmeliyim?"

Çocuğun okuldaki başarısı büyük ölçüde evde yapılan planlara bağlıdır. Öncelikle aile çocuğa onun neden ders çalışmasının bu kadar gerekli olduğunu açıklamalıdır ve çocuk bunu mantıksal olarak kabullenmelidir. Bazı çocuklar başarıyı sadece aile tarafından kabul edilme, ayıplanmama olarak algılarlar Bu gibi yanlış inançlar aile tarafından düzeltilmelidir.

Haftalık Programlar

Çocuğun yapacakları konusunda düzenli olması başarılı olması açısından son derece önemlidir. Aile çocuğun düzen sağlamasında çocuğa elinden geldiğince yardım etmelidir. Çocuğun öncelikle haftalık planları olmalıdır. Çocuk her hafta ve her gün olmak şekilde kendisine ders çalışma, boş vakitler ve hobilerden oluşacak bir program hazırlamalıdır. Uyku saatleri de bu programa dâhil edilmelidir. Bu program hazırlanırken çocuğun istekleri ve hobileri de göz ardı edilmemelidir.

Çocuğun düzenli çalışabilmesi açısından çocuğa her ders veya ödev için farklı klasörler alınmalıdır. Renkli ve eğlenceli klasörler hem ilgisini çekecek hem de ders çalışırken düzenli olmasını sağlayacaktır.

Ödev Takibi

Çocuklar bazen ödevlerini anlamamakla birlikte hiç vermeme veya gelişigüzel bir ödev verme yoluna girebilirler. Velilerin günlük olarak çocuklarını çok fazla sıkmadan ödevlerini kontrol etmeleri önerilir. Çocuk "ders çalış" cümlesinden nefret eder. Bunun yerine veliler çocuklarına her gün okuldan geldikten sonra bir öğretmen edasıyla yaklaşıp " evet öğretmen hanım bugün neler öğrendiğinizi bana da anlatabilir misiniz, ben de öğrenmek istiyorum" diyebilir. Bu hem çocuğun hoşuna gidecektir hem de öğrendiği bilgilerin pekişmesini sağlayacaktır.

Çalışma Ortamı

Yetişkin olarak bizler hem çalışma hem de yaşam alanlarımıza ne kadar dikkat ediyorsak, çocuklarımızın çalışma alanlarına da o kadar özen göstermeliyiz. Odanın sıcaklığı, ışığı, düzenliliği çocuğun başarısını etkileyen son derece önemli faktörlerdir. Çocukların rahat ettikleri çalışma ortamları kişiden kişiye değiştiğinden onlara biraz da olsa esnek bir oda sunulmalıdır. Çocuk istediği derecede ışığı açıp kapatmalı veya sıcaklığı ayarlayabilmelidir.

"Çocuğum ders çalışırken bizim tutumumuz ne olmalıdır?"

Çocuk daha bebekken bile anne ve babasını rol model olarak görmeye başlar. Bu sebeple onun için anne ve babasının yaptığı her şey doğrudur. Aynı şey çocuğun çalışma disiplini için de geçerlidir. Anne ve babasının çocuğun başarısına verdiği değer çocuk için çok önemlidir. Bu sebeple çocuk harıl harıl ders çalışırken yüksek sesle konuşmak, müzik dinlemek veya televizyon izlemek çocuğun motivasyonunu bozacaktır. Bunun dışında anne ve baba çocuk ders çalışırken kitap veya gazete okursa çocuk bundan olumlu etkilenecektir. Kısacası, anne ve baba çocuk ders çalışırken onun bu davranışına saygı ve değer verdiğini göstermelidir.

Okulda Başarı

Çocuğun okulda başarı sağlayabilmesi büyük ölçüde öğretmenlere bağlıdır. Daha önce de bahsettiğimiz gibi öğretmenler ve ebeveynler çocuğun başarısı konusunda ortak bir çalışma yürütmelidir. Bu sebeple öğretmenler mümkün olduğunca her çocukla birebir çalışmaya özen göstermelidir. Çocuğun okulda en çok ihtiyaç duyacağı şey öğretmeninden olumlu veya olumsuz geribildirimler almaktır. Çocuğa geri bildirim sağlamak çocuğun motivasyonunu dolayısıyla da başarısını arttırır.

"Öğretmen olarak sürekli eleştirel görünmekten korkuyorum, ya çocuğun motivasyonunu bozarsam?"

Bir öğretmen olarak olumlu geri bildirimlerin yanı sıra olumsuz olanları da çocuğa sağlamak son derece önemlidir. Bu şekilde çocuk hem kendinin farkına varmakta hem de kendine farklı alternatifler şansını bulmaktadır. Bu sebeple yeri geldiğinde eleştirel olmaktan kaçınılmamalıdır.

"Çocuklarımı motive etmek için neler yapmalıyım?"

Öğretmenler sadece kendilerinin aktif olduğu bir eğitim düzenini seçmemelidirler. Her konuda çocukların da dâhil edilmesi son derece önemlidir. Bu sebeple de tartışma ortamlarının yaratılması, tüm öğrencilerin eleştirilmeden kendi fikirlerini sunabileceği bir ortamı mümkün kılmak gereklidir. Ayrıca dersi sürekli olarak ciddi işlemek de çocuğun başarı oranını etkileyeceğinden, öğretmenler dersleri posterler, sunumlar veya mizahlarla süsleyebilirler.

Tedavi

Çocuğun başarısızlığını başlatan veya arttıran sebepler incelenirken hem uzman hekim hem aile hem de öğretmen beraber çalışmalıdır. Çocuğa, çocuğun kendisi de dâhil edilerek haftalık planlar hazırlanmalı ve bu planlara sadık kalınmalıdır. Çocuğun başarılı olduğu takdirde ne tür ödüllerle karşılaşması gerektiği, nasıl bir manevi destek görmesi gerektiği tartışılmalıdır. Çocuğun hem ev ortamı hem de okuldaki ortamı incelenmeli ve çocuğa başarı sağlayabilecek ortamlar yaratmak amaçlanmalıdır. Performans geliştirme yöntemleri ve geçmiş başarısız çalışmaların izlerine duyarsızlaşılması da çocukta gözle görülür bir motivasyon değişimi yaratabilmektedir.

DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN

PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST

Motivasyon Çalışmaları hakkında bilgi almak isterseniz eğer ki; İlgili linke tıklayabilirsiniz.