Çalma Hastalığı

Çalmadan duramayan bu kişiler genellikle aşağıdaki şekilde söylemler ya da düşünceler içine girerler:

“Markete gittiğimde oradaki çikolataları çalmak için inanılmaz arzu duyuyorum. Bunun yanlış olduğunu biliyorum. Direniyorum, geriliyorum. Sonra çalıyorum ve müthiş rahatlıyorum. Ardından ise pişman oluyorum.”
“Çaldıklarımın hiçbir maddi değeri yok. Ivır zıvır, abur cubur vb. ”
“Ben hırsız değilim”
“Çalmak için plan yapmadım. Düşünmedim. Sadece çaldım.”

Bu sorun, kişinin ihtiyaç duymadığı halde, parasal değeri ile ilişkisiz olarak nesneleri çalma dürtüsünü engelleyememe halidir. Kişi, çalma davranışının olumsuz sonuçlarını bildiği, bu davranışının sonucunda sıkıntı, utanç duyduğu halde dürtülerine karşı koyamamakta, aynı şeyi tekrarlamaktadır.
Engellenemez biçimde çalma dürtüsü olan kişi aslında çaldığı nesneyi alacak maddi güce genellikle sahiptir. Çalma davranışını planlamamış olabilir. Bu davranış genellikle aniden ortaya çıkar. Bu sorunda, çalma davranışı birinden intikam almak için yapılmaz.
Bu soruna sahip kişiler bu durumdan utandıkları için ve bunun hastalık olduğunu bilmediklerinden çok az bir oranda tedavi arayışına girerler.

Kadınlarda Daha Sık

Çalma hastalarının (kleptomanların) yaklaşık üçte ikisini kadınların oluşturduğu görülür. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülmesinin nedeni, erkeklerin böyle bir durumda bu rahatsızlığa sahip olduklarının fark edilememesi ve bunun sonucu olarak hastaneler yerine cezaevlerine gönderilmeleri olduğu düşünülmektedir. Yakalanan dükkan hırsızlarının %5-25 ’inde kleptomani vardır. Kadınlarda 30-35 yaşlarından, erkeklerde 50-55 yaşlarından daha sık görülmektedir. Büyük çoğunlukla genç ergenlik döneminde başlayan, fark edilmez ise ve tedavi edilmezse uzun yıllar devam etme eğiliminde olan bir sorundur.

Başlıca Üç Türü Var

Aralıklarla çalıp, uzun süre buna ara verenler
Bir süre boyunca çalıp bir süre ara verenler
Hayat boyu çalanlar

Çalma Hastalığı (Kleptomani) tedavisi mümkün olan psikolojik sorunlar arasındadır. Her vakayı kendi içerisinde değerlendirmek önemlidir. Bu sorun dürtüsel bir bozukluktur ve altta yatan psikolojik sorunlar vardır.

Çalma Hastalığının Eşlik Ettiği Psikiyatrik Bozukluklar

Klinik çalışmalar ve gözlemler çalma sorununun nerdeyse hiçbir zaman tek başına yaşanan bir durum olmadığını göstermektedir. Bu sorunu dile getiren kişilerde, dürtüsel çalma ile beraber psikiyatrik bir ya da birkaç sorunun olduğu görülür:

Depresyon
Takıntılar
Alkol ve Uyuşturucu Kötüye Kullanımı
Cinsel İşlev Bozuklukları
Kişilik Bozuklukları
Dissosiyatif Bozukluklar
Yeme Bozuklukları
Kompulsif Alışveriş
Çalma Davranışı Hangi Hastalıkların Sonucunda Görülebilir?

Dürtüsel çalma, bazı kişilerde beyinle ilgili fiziksel rahatsızlıklar sonucunda da ortaya çıkabilmektedir:

Epilepsi
Beyin Atrofisi
Demans
Bazı tümörler

Aile İçi Şiddet Çalma Hastalığına Sebep Olabiliyor

Erişkinlerde, diğer dürtüsel davranışlarda olduğu gibi dürtüsel çalma davranışında da çocukluk döneminde yaşanan travmatik deneyimlerin belirleyici olduğunu görmekteyiz. Bu sorunu yaşayan çocuklarda ve ergenlerde görülen belirleyici nedenler arasında da sorunun başlangıcından önce yaşanmış travmatik olayların ya da aile içinde yaşanmış olan şiddet, duygusal istismar, kayıp gibi travmatik durumların etkili olduğunu görürüz. Diğer taraftan, hem çocuk ve ergenler hem de erişkinlerde, bir süredir devam eden ve halen varlığını sürdüren aile içi sorunların çalma davranışına yol açabildiğini gözlemleriz.

Kleptomani Ahlaki Değil Tedavisi Olan Tıbbi Bir Durumdur

Dürtü kontrolünü sağlayan ilaçların yanında ruhsal sebeplere yönelik psikoterapi girişimleri bu rahatsızlığı büyük oranda tedavi etmektedir. Önemli olan bunun bir ahlaki durum olmadığını, hastalık olduğunu bilip bir uzmana başvurmaktır.

DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN

PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST

Çalma Hastalığı (Kleptomani) hakkında bilgi almak isterseniz eğer ki; İlgili linke tıklayabilirsiniz.