Çocuklarda Yeme Bozuklukları

Bebekliklerinden itibaren çocuklarımızla pek çok konuda çatışmaya gireriz. Bu çatışmalardan en sık yaşananlarından biri de yemek konusundadır. Yemek, çocuklar için gelişimsel öneme ve önceliğe sahip bir basamaktır. Yeme alışkanlığı; çocuğun duygu durumu, bağımsızlığı, bireyselleşmesi, gelişimsel düzeyi ve ebeveynleri ile uzun dönemli ilişkisi ile yakından ilgilidir. Bu saydıklarımız bir yandan çocuğun yeme davranışından etkilenir, bir yandan da yeme davranışını etkiler.

Yeme problemleri, çocuk 1-2 yaşlarındayken kendini göstermeye başlar. Çocuk bağımsızlığını ilan etme yolunda ilk çabasını, yemek seçerek ya da yemeği reddederek gösterir. Anne telaşlanabilir, korkabilir, kızabilir ve hatta suçluluk duygusu duyabilir. Böylelikle savaş başlar. Bu gerilim, her öğünde hissedilmeye, hatta çoğunlukla gittikçe şiddetlenmeye başlar. Bir kısır döngüye giren bu durum, çocuğun gittikçe daha az yemek yemesine yol açar. Daha da önemlisi, bu karşı koyma ve çatışmalar, çocuğun diğer davranışlarına da yansır. Ebeveynler uyku düzeni, tuvalet eğitimi, çocuğun istekleri gibi durumlarda zorluklar yaşamaya başlar.

1 Yaşına kadar olan dönemde görülen yeme davranışına bağlı problemleri üçe ayırabiliriz:

Anne sütünün yetersizliği ve normalin altında beslenme, çocuk doktorlarının müdahelesine ihtiyaç duyurabilir.

Anne sütü almayan bebeklerde rastlanılan, gereğinden fazla beslenme sıkıntısı durumunda annenin suçluluk duygularının ve sosyokültürel etkilerin önemli etkenler olduğu gözlenmektedir. Bir günde tüketilen süt ya da besin miktarı, çocuk doktorlarının önerdikleri seviyeyi geçmemelidir.

Anneler sık sık bebeklerin beslenme sonrasında aldığı besini çeşitli yollarla çıkarmasından şikayet ederler. Bu durumda önerilenler; bebeğin yemek öncesi ve sonrası sakin bir ortamda olması, kucağa alınmaması, hareket halinde bırakılmaması ve öğünlerin gerekli miktarların üzerine çıkartılmamasıdır

Yeme problemleri, en sık 2-3 yaşlarında ortaya çıkmaktadır. Bu yaşlar çocuklar için zor yaşlardır. Çünkü bebek, özgürlüğünü kazanmaya ve bireyselleşmeye başladıkça aynı zamanda anne babasından kopmamaya da çalışır. Özellikle 3 yaş civarındaki çocuk bedensel ihtiyaçlarının farkına varır. Anne babalar için bu durum pek çok açıdan zordur. Anne bebeğinin kendisinden uzaklaşmasından endişe duyabilir.

Bu dönemde en sık rastlanılan yeme problemleri şunlardır:

Yemek seçme
Yemeği reddetme ve/veya ağızda bekletme
Yemek sırasında ayağa kalkma, dolaşma, masada oturmama

Anne ve Babalara Öneriler

Çocuğunuza hem sözlerinizle hem de davranışlarınızla model olun.
Çocuğunuzu yemek yemesi için zorlamayın ve asla tehdit etmeyin.
Evin ve bebeğin üzerinin kirlenmesini göze alarak, 1 yaşından itibaren kendi kendisinin yemesini teşvik edin.
Küçük öğünler oluşturup, ufak lokmalarla yeme alışkanlığı kazandırın.
Öğünlerde çocuğun alternatif seçimlerine destek olun.
Olumlu yeme davranışlarını sosyal olarak ödüllendirin.
Belirli besinler için çok katı olmamaya çalışın.
Kesin, net ve kararlı olun ancak çok sert olmayan yöntemler izleyin.
Öğünlerin zamanlarını belirleyin.
Tatlı, şeker, çikolata gibi yiyecekleri ancak çocuk yemeğini yedikten sonra verin.
Tabaktaki yiyeceklerin tamamının bitirilmesi konusunda ısrarcı olmayın.
Yemek zamanı masaya oturmayı tercih edin, kucakta ya da televizyon karşısında yedirmekten kesinlikle kaçının.
Uygulamakta olduğunuz tüm bu davranışlarda tutarlı olun.