Farmakogenetik nedir? | Doç. Dr. Adnan Çoban - Psikiyatrist

Kaygı bozukluğu nedir?

Kaygı bozukluğu, tıbbi adıyla yaygınlaşmış anksiyete bozukluğu, adı üzerinde kaygıyla giden bir rahatsızlıktır. Kaygı, bir insanın olmayan bir durumla karşılaşacağı endişesidir. Korku ise bir olayla karşılaştığımız zaman ortaya çıkan bir olumsuz duygudur. Kaygı ise beklenti içerisinde olduğumuz bir olguya karşı duyduğumuz endişe ve sıkıntıdır. Peki, belirtileri? Kaygı bozukluğunda kişiler, sanki her an hayatlarının her anında bir kötü bir olay olacakmış gibi hissederler. Kötü bir haber alacakları, işte endişe duyacakları, hayal kırıklığı yaşayacakları bir olay olacağı beklentisi söz konusudur. Mesela, bir ev hanımı, çocuğunun mesela arabasının servisinin 5 dakika geç kaldığında acaba çocuğunun arabasının altında mı ezildi, çocuğunun başına bir şey mi geldi, eşini arayıp ulaşamazsa acaba eşinin öldü mü, kalp krizi mi geçirdi gibi aşırı sıkıntılar yaşarlar. Bu düşünceler kişinin hayatını kısıtlamaya ve her alanda aşırı tedbir almaya başlamasına yol açar. Bu tedbirler kişinin kaygısının daha da artmasına ve her an hayatında işte yaşam kalitesinin düşmesine ve mutsuz olmasına neden olabilir. Kişide gerginlik, aşırı kas gerginliği, vücut ağrıları (baş ağrıları, sırt ağrıları, bel ağrıları) gibi bedensel belirtiler sıkça görülür. Aşırı halsizlik, enerji azlığı da kaygı bozukluğundan kaynaklanabilir çünkü sürekli bir şeyleri planlamak, bir şeylerin tedbirini almakla meşguldürler. Bu kişilerin uykusuzluk durumu, aşırı stres hormonlarının salgılanmasına bağlı olarak gece rahat uyuyamama, uykuya dalmada zorluk veya tedirgin uykular gibi belirtiler gösterebilir. Zihinsel performans da düşebilir; unutkanlık, dikkat azlığı, konsantrasyon zayıflığı gibi zihinsel düşüklüğü gösteren belirtiler de ortaya çıkabilir. Peki, tedavisi nedir? Tedavisi, tabii ki bütün psikiyatrik tedavilerde olduğu gibi, burada da ilaç tedavisi önemlidir. Çünkü kaygı bozukluğuna geldiyse bir insan, mesela bir telefon zili çaldığında irkilen bir insan, beyin döngüsünde bir bozukluk olduğunu gösterir. Bu nedenle mutlaka ilaç tedavisi gereklidir. İlaç tedavisinin yanında, kaygı bozukluğu olan kişiler genellikle obsesif-kompülsif, yani takıntılı, aşırı titiz, kontrolcü, detaycı kişiliklerdir. Bu kişiler üzerinde mutlaka psikoterapötik çalışmalar yapılması gereklidir. Eğer kişinin geçmişten getirdiği korkular varsa veya travmatik yaşantıları varsa, emdr gibi yöntemlerle terapiye eklenmesi gerekebilir. Diğer psikiyatrik rahatsızlıklarda olduğu gibi, kaygı bozukluğunda da başarı şansı son derece yüksektir. Psikiyatri alanında belki de en başarılı olduğumuz alanlardan birisidir; %90-95 oranında başarı şansı söz konusudur.

Panik Atak Nedenleri Nelerdir?

Panik atak bir belirtidir.Birçok  psikiyatrik rahatsızlıkta kendini gösterebilir. Aslında bu beyinde adını verdiğimiz bir bölgenin ki bu bölge iş kişinin kendisini güvende efendim emniyette hissetme duygusu ile ilgili bir alandır. Buradaki Kimyasal Bozulma Sonrasında kişinin sürekli alarmi olması. Sanki Tehlikeli bir şey varmış moduna geçmesidir aslında panikatak. İşte bu  bozukluğu olduğu, bozulmanın, bu kimyasal bozulmanın olduğu birçok rahatsızlıkta biz panik atağı görebiliriz. Nedir bunlar?Mesela depresyon. Depresyonda Sıkıntı ile giden özellikler kaygıyla giden bir depresyon çeşidi vardır ki burada panik atakları sıkça görebiliriz.Sosyal fobi, kişinin işte kendini sürekli  yanlış yapacağım, rezil olacağım korkusundan dolayı topluluk içerisinde  olduğu zaman,yaşadığı korkuyla panik atak sıkça karşımıza çıkabiliyor.Takıntı hastalığında. Yine Efendim  Alkol ve madde bağımlılığı ki bazı maddeler özellikle extazi gibi uyarıcı maddeler panik atağa sebep olabiliyor. Efendim  bazı fobiler işte böcek, kedi, köpek fobileri de bu tür fobik nesnelerle karşılaşıldığında yine panik atağa sebep olabiliyor.bunun gibi birçok rahatsızlıkta efendim mesela  şizofreni hastalığında da panik atakla seyreden tablolar  olabiliyor. Kişi işte efendim paranoid şizofreni hastalarında özellikle  sesler bu seslerden  aşırı korku içerisinde dehşete kapılıp panik atak  yaşayabiliyor.velhasıl panik atak birçok psikiyatrik rahatsızlıkta kendini gösteren bir psikiyatrik belirti olarak karşımıza çıkıyor. Yine bazı kişilik  yapısındaki   insanlarda da panik atak kendini gösterebilir. Nedir bu  kişilikler? Mesela aşırı titiz,tezcanlı,   evhamlı,mükemmeliyetçi kişilik panik atak,  stres yaşadıkları,baskı yaşadıkları anda karşılarına çıkabilmektedir.Yine travmatik  tablolar giden bir takım rahatsızlıklar vardır. Yani yoğun travmalar,mesela savaş efendim  deprem gibi birtakım afetlersonrasında veya taciz, tecavüzgibi birtakım durumlarda sonra ortaya çıkan bir tablo vardır ki biz buna travma sonrası stres bozukluğu diyoruz. Burada Da çok yoğun bir şekilde panikatak  tablosunu  hipokondur dediğimiz yani hastalık hastalığı, hastalıktan korkma. Durumu da  sıklıkla yeni bir hastalıktan bahsedildiğinde veya hastalıkla ilgili belirti yaşadığını  hissettiğin kişi  bunu sıklıkla panik atak   yaşayabilmektedir.  birçok durumda yine  tekrar  etmekte fayda var. Biz panik atağa her türlü psikiyatrik  rahatsızlıkta görebiliriz.

Panik Atağa Neden Olan Tıbbi Hastalıklar

Panik atak birçok ruhsal rahatsızlık da görüldüğü gibi bazı tıbbi rahatsızlıklarda da kendini gösterebilir mesela anemiler kansızlık var oksijeni Taşıyan kan elemanları düştüğü için vücutta bir oksijen azdı ve buna olarak da aşırı nefes darlığı bu nefes darlığının tetiklediği panik ataklar sözkonusu olabilir hipotiroidi guatrhipertiroidi tiroit hormonunun fazla salgılanması veya düşük salgılanması da sıkça panik atak belirtileri de kendini gösterebiliyor astım bronşit en sık panik atakla karışan fiziksel hastalıklardan bir tane hatta birçok panik hastası kendisi Astım hastası olduğunu düşün göğüs hastalıkları uzmanlarına başvurular ama birçoğunun aslında hani kasası olduğu ortaya çık yine bir takım kalp rahatsızlıkları efendim kalp yetmezlikleri böbrek üstü bezlerinin aşırı salgılanması bazı ameliyatlar mesela kalp ameliyatlarından sonra koroner bypass ameliyatından sonra yine ve kişilerde ölüm korkusu ile seyreden birtakım panik atak belirtileri görebilmekti panik atak sebep olan hastalıklardan devam edersek hipoglisemi çok önemlidir rahatsız bir tablo bir metabolik tablo bugün dünyada en çok rastladığımız metabolik koltuklardan bir tanesi metabolik sendrom diye hipoglisemi atakları sırasında panik atakları nasıl çevirebiliriz vücutta şeker yükseltmek için birtakım hormonlar yükselir bunların arasında stres ormanları da var kortizol boğazda şeker yükselteceğim de vücutta büyük bir Reaksiyon söz konusudur ve bu esnada panik atak belirtilerini yaşayabilmektir yine bazı kortizon ilaçları baz antibiyotikler efendim Kanserde kullanılan Bazı ilaçlar da panik atakların tetikte edilmektedir panik ataklara sebep olabilmektedir sıkça karşılaştığımız panik atak gördüğümüz tablolardan biri de migren atakları zaten migrenim de kendi doğasında nöbet atak migren atakları esnasında şeritlerin çok yoğun bir şekilde yaşanması işi de işte bir beyin kanaması geçiyorum felç geçiriyorum korkusuna ve bunun neticesinde de panik atağa ne sebep olabilir panik atağa ne sebep olan fiziksel hastalıklardan biri de önemli bir hastalıkta epilepsi epilepsi çocuklarda ve Erişkinlerde görülebilen ve birtakım ataklarla seyreden bir rahatsız olduğu için ne zaman geleceği bu epilepsi atağının nöbetini ne zaman geleceğini bilinmemesi dinleme vs kesirle memesi iş ile bir büyük tedirginlik korku bayılma korkusu ve yaşta Kendini kaybetme korkusu yaratmakta bu da zaman içerisinde panik ataklarına sebebiyet verebilmektedir bizim epilepsi hastalarında en sık gördüğümüz ruhsal bozuklukların başında panik atakta gelmektedir.

Sevmeyi Öğrenebilir miyiz?

Sosyal Fobi Nedir?

Sosyal fobi kişinin sosyal ortamlarda eleştirilme, reddedilme, rezil olma korkusu yaşayarak, aşırı endişe duymasıdır. Kişi bu ortamlarda sanki hep yanlış yapacakmış, sanki hata yapacakmış. Sanki efendim eleştirilecekmiş, bütün insanlar toplanmış, onun izliyorlar ve eleştirilecek bir tarafını, eksiğini, kusurunu bulmaya çalışıyorlarmış gibi bir algı oluşuyor. Ve bu algının neticesinde kişi de bir takım fiziksel belirtiler ortaya çıkıyor. Ne oluyor? Mesela kızarıyor. Sesi titriyor. Çarpıntı oluyor, elleri titriyor. Avuçları terliyor. Veya efendim işte o anda bir şey anlatıyorsa dikkati dağıldığı için kekelemeye başlıyor vesaire. Sonuçta bu fiziksel belirtiler de bir zaman sonra bir fobi etkeni olarak kendisini gösteriyor. Ne oluyor? Kişi benim heyecanlandığımı görecekler. Kendime güvensiz bir insan olarak beni algılayacaklar. İşte yüzümün kızardığını anlayacaklar. Sesimin titrediğini anlayacaklar diye aşırı endişe yaşamaya başlıyor. Kaygı yaşama başlıyor. Bu bir zaman kişinin sosyal ortamlardan kaçınmasına, sosyal ortamlarda kendini göstermemesine, konuşmamasına, hatta bu ortamların mümkün olduğu kadar girmemesine yol açıyor. Sosyal fobi kimlerde daha çok görülüyor? Çocukluk çağında aşırı baskıya maruz kalmış, çok eleştirilmiş, efendim hırpalanmış, fiziksel şiddete maruz kalmış. Ezilmiş çocuklarda görülebildiği gibi tam tersi aşırı kollanan aşırı efendim sen şunu yapamazsın, sen bunu yapamazsın deyip koruma altına çocuklarda da kendini gözükmüyor gösterebiliyor. Yine bazı travmatik yaşantılar kişinin kendisinde bir yanlış yaparım, eksiklik yaparım, ben hep işte hata yaparım. Rezil olacak şeyler yaparım tarzı düşüncelere yol aç yol açarak ilerleyen yaşlarında sosyal fobiye sebep olabiliyor. Sonuçta kişide eksiklik, eziklik, güçsüzlük, değersizlik, algılarına sebep olacak herhangi bir travmatik yaşantı sosyal fobi etken olarak karşımıza çıkabiliyor.