Stres, Futbol ve Psikolojik Destek Programı

Bugün 2010 Dünya Kupası’nın finali oynanacak. Gündem futbol olunca bugünkü yazımda futbolcular için stres konusunda bir hususa dikkat çekmeyi uygun gördüm. Bir futbolcunun stres yönetimini bilmesi onu diğer meslektaşlarından bir adım öne çıkarır. Çünkü çok uzun ve yoğun olduğu kadar stresli bir süreçle karşı ka

rşıyadırlar. Bu süreçte futbolla ilgili kaynakları yönetmenin yanında stres kaynaklarını da yönetebilmeyi başarmaları gerekir. Nitekim başarılı olan futbolcular stresi de yönetebilenlerden çıkar.

Aşırı Stres Futbolcularda Ne Gibi Sorunlara Yol Açar?

Aşırı Stres Gevşemeyi Engeller ve Sakatlanmaya Pirim Çıkarır
Stres anında salgılanan hormonlar kas gerginliğini artırır. Bu oyuncunun gevşeyememesi demektir. Bunun sonucunda kaslardaki gerginliğe bağlı yırtılmalar ve sakatlanmalar söz konusu olur. Eğer olumsuz ve zarar veren bir stres söz konusuysa oyuncular klasik gevşeme hareketlerini yapmalarına rağmen gevşeyemezler. Stresin giderilmesi ve etkin gevşeme yöntemlerinin uygulanması sorunu çözecektir.

Aşırı Stres Solunumun Ritmini Bozar

Stresli durumlarda solunum kaslarının aşırı gergin oluşu ve beyindeki istirahat ritminin bozulması etkin solunum almayı engeller. Kişi ya çok hızlı ama yüzeysel ya da yetersiz sayıda nefes alır. İyi nefes alamayan oyuncunun fizik performansı düşer ve maçlarda çabuk yorulmaya başlar. Bu yüzden bir futbolcu solunum egzersizlerini bilmek zorundadır.

Aşırı Stresle Uyku Kalitesi Bozulur

Stresli durumlarda uyku bozulur ve çabuk dalamama, sık sık uyanma veya erken uyanıp bir daha uyuyamama gibi bozukluklar yaşanır. Böyle durumlarda futbolcu sabah kalktığında kendisini uykusunu alamamış ve yorgun hisseder. Sonuçta verimi ve performansı düşer.

Aşırı Stres Zihinsel Fonksiyonları Zayıflatır

Hem teknik adam hem de futbolcu için zihinsel işlevler çok önemlidir. Futbol ayakla değil beyinle oynanır. Ayaklar beynin direktifine uyar. Haliyle beyindeki bir performans düşüklüğü ayakların sakatlanması kadar hatta daha da büyük eksikliklere yol açar. O yüzden bir futbolcunun sadece fizik kondisyonunun ve kas gücünün yerinde olması başarı için yeterli değildir. Beyin gücünün ve zihinsel kondisyonunun da iyi olma zorunluluğu vardır. Aşırı stres futbolcuda dikkat, konsantrasyon, bellek, anlama, kavrama, algılama, zamanlama, planlama, programlama, karar verme, değerlendirme, inisiyatif kullanma gibi yüksek entelektüel fonksiyonları zayıflatır. Dikkat ve konsantrasyonu zayıfladığı için verilen görevi yerine getirmede zorlanır, maçlara kendini veremez ve hata yüzdesi artar. Bunun ucu form düşüklüklerine, demotivasyona, demoralizasyona, hatta futbolu bırakmaya kadar gider.

Tavsiyeler

Her sene sağlık kontrolünden geçen futbolcularda zihinsel ve ruhsal performans da ölçülmelidir

Form düşüklüğü yaşayan futbolcuda aşırı stresli bir durum olup olmadığı düşünülmelidir. Bir uzmana yönlendirilip yardım alması sağlanmalıdır.
Futbolculara stres yönetimi eğitimi mutlaka verilmelidir.
Yönetim ve teknik kadroya bu konuda formasyon kazandırılmalıdır.

DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN

PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST