Teknoloji bağımlılığı, insan-makine etkileşiminin bozulması sonrasında oluşan kimyasal olmayan bir davranışsal bağımlılık tipidir. Televizyon gibi pasif , bilgisayar, telefon gibi aktif şekilde olabilir.
Hızla değişen ve gelişen teknoloji, coğrafi ve kültürel mesafeleri aynı hızla ortadan kaldırmakta ve bireyden hareketle dünyanın geleceğini şekillendirmektedir. Televizyon, telefon ve bilgisayar gibi teknolojik ürünlerin hayatımızın neredeyse vaz geçilmez unsurları haline geldiği günümüzde, alışveriş çılgınlığının da etkisiyle teknoloji bağımlılığı çok önemli bir toplumsal olay haline gelmiştir. İşin ilginci “bilgiye ve hizmete hızla ulaşma” yoluyla kişisel gelişime katkı sağlayan teknoloji, kötüye kullanım sonrasında insanı insan yapan fiziksel, ruhsal, zihinsel ve sosyal değerlere zarar veren bir etkiye dönüşmektedir. Dolayısıyla teknolojiden uzaklaştırmak yerine doğru kullanımı teşvik edecek bir eğitim sistemini oluşturmak gerekir. Nitekim araştırmalar batı toplumlarında kariyer rekabeti açısından teknolojiyi iyi kullanmanın hatırı sayılır bir avantaj olduğunu göstermiştir.Pew İnternet and American Life Project’in 2001 yılında yapmış olduğu çalışmanın sonuçları Amerika Birleşik Devletleri’nde lise çağı gençlerinin %20’sinin 5-8 yaşlarında bilgisayar kullanmaya başladıklarını ortaya koymuştur. Aynı yıl yapılan bir başka araştırma ise 12-17 yaş aralığında yaklaşık olarak 17 milyon gencin internet kullanmakta olduğunu ve interneti hayatlarının önemli bir parçası olarak nitelendirdiklerini ortaya koymuştur. Aynı araştırmanın bir diğer sonucu da ABD’deki ebeveynlerin %55’inin çocuklarının ilerideki yaşamlarında başarılı olabilmeleri için bilgisayar ve internet kullanımını bilmelerinin şart olduğunu belirtmeleridir. 1997 de Gallop’un yaptığı bir araştırmaya göre ise 13-17 yaş arası gençlerde cinsiyetlere göre kıyaslama yapıldığında erkeklerin kızlara oranla daha fazla video oyunu oynadıkları tespit edilmiştir. Bu sonuçlar günümüzde teknoloji bağımlılığı riskinin arttığına işaret etmektedir.
Teknoloji Bağımlılığının Zararlı Sonuçları
- Fiziksel gelişimi engeller, obeziteyi körükler
- Epileptik nöbetleri tetikleyebilir
- Özellikle hard- porn sitelere çocuk ve ergenlerin de girebiliyor olmaları cinselliğin tabi gelişimini sekteye uğratabilir. Bu, ileri yaşlarda cinsel doyumsuzluk, cinsel isteksizlik, cinsel kimlik bunalımı gibi sorunlara yol açabiliyor. Çocukların bu tür sitelerle karşılaşmaları ruhsal travma etkisiyle korkulara ve takıntılara sebep olabiliyor.
- Teknolojik araçların yanlış kullanımı muhakeme gücünü zayıflatır, analitik düşünme yeteneğini azaltır ve beyin enerjisini tüketir
- Bilgisayarda rutin olarak tekrarlanan işler, aynı tip oyunlar öğrenme ve bilgiyi yorumlama yeteneğini zayıflatabilir
- Aşırı bilgisayar kullanımı sözel öğrenme gücünü engeller
- Young’un 1996 yılında yaptığı çalışmada öğrencilerin %56’sının çalışma alışkanlıklarının azalmasına bağlı olarak akademik başarılarında düşme yaşadıkları ve geç saatlere kadar bilgisayar başında oturmanın sabah kalkmada zorlanmalara neden olduğu bildirilmiştir
- Teknolojinin kötü kullanımı otorite, aile ve arkadaş ilişkilerini olumsuz yönde etkiler. Bireysel hayatın gerçekten kopup sanala kaymasına sebep olur. Bunun sonucunda toplumdan kopmalar yaşanır
DOÇ. DR. ADNAN ÇOBAN
PSİKİYATRİST-PSİKOTERAPİST
Esrar Kullananlar Akıl Hastası Oluyor
Dünyanın en itibarlı bilim dergisi Lancet’te yayınlanan bir araştırmad...
Bonzai Kuduz Gibi Saldırgınlaştırıyor
Bağımlılık yapan maddelerin çoğu öfke kontrolünü bozar, ancak Bonzai’d...
Kokain Bağımlılığı
Kokain, Güney Amerika’da kendiliğinden yetişen, uyarıcı etkisinden yar...